Thôi nôi là gì? Tiệc thôi nôi là gì? Hé lộ bí mật về thôi nôi

Lễ thôi nôi là một trong những phong tục tập quán có từ lâu đời ở Việt Nam, đánh dấu cột mốc quan trọng đầu tiên của đứa bé khi chào đời. Vậy tiệc thôi nôi là gì? Tiệc thôi nôi có nguồn gốc từ đâu và ý nghĩa như thế nào? Cùng chanhchua.com giải đáp chi tiết ở bài viết sau đây nhé!

Thôi nôi là gì?

Không giống như những bữa tiệc thông thường, lễ thôi nôi là một trong những phong tục tốt đẹp của người Việt. Vậy lễ thôi nôi là ngày gì? Ở bữa tiệc này, gia chủ sẽ giới thiệu, ra mắt cho gia đình hai bên nội, ngoại, hàng xóm láng giềng, bạn bè thân tích về sự có mặt của đứa cháu tròn 1 tuổi. Mặt khác, bữa tiệc này còn được tổ chức nhằm tạ ơn Trời phật, các bà mụ đã luôn che chở cho bé được an lành và bình yên.

Theo quan niệm dân gian đã được ghi chép trong sách thư tịch Phật giáo, đứa trẻ sinh ra là do Đại Tiên (Kim Hoa thánh Mẫu – Bà chúa Đầu thai) và các Đức Ông ( Thập nhị Tiên Nương – 12 bà mụ) nặn ra. Trong đó, mỗi bà mụ nặn ra một bộ phận cho đứa trẻ bao gồm mắt, mũi, chân, tóc,… dù xấu hay đẹp.

Chính vì lý do này mà đứa trẻ đầy cữ (3 ngày tuổi), đầy tháng hoặc thôi nôi (1 năm tuổi) thì bố mẹ, ông bà sẽ bày tiệc cúng Bà Mụ đã tạ ơn và cầu xin các Mụ nâng đỡ và phù hộ những điều tốt đẹp nhất cho con. Lễ mừng thôi nôi cho bé là một trong những nghi thức đậm nét tín ngưỡng, văn hóa tốt đẹp người Việt và đã được lưu truyền qua bao thế hệ.

Ý nghĩa của việc tổ chức lễ thôi nôi cho trẻ

Ý nghĩa của tiệc mừng thôi nôi là gì? Đây là bữa tiệc quan trọng và mang nhiều ý nghĩa tốt đẹp với mỗi đứa trẻ và gia đình, cụ thể:

• Bữa tiệc đánh dấu sự kiện bé yêu tròn 1 tuổi cũng là sinh nhật đầu tiên của bé
• Để tạ ơn các bà mụ và các đức ông đã tạo ra hình hài và bảo vệ bé khỏe mạnh trong những thời gian qua để có có tiền để vững chắc phát triển tốt về sau.
• Cha mẹ tổ chức lễ này cho con với mong muốn mang những điều tốt đẹp nhất cho con trên đường đời.
• Từ “thôi nôi” mang ý nghĩa cực kỳ sâu sắc, dùng để nói về đứa trẻ khi sinh ra được nằm trong nôi ngủ cho đến khi lớn hơn sẽ được chuyển lên giường
• Bữa tiệc còn thể hiện niềm vui cũng  như những kỳ vọng của bố mẹ, ông bà dành cho con
• Là bữa tiệc sum vầy gắn kết quan hệ tình thân và những điều may mắn trong cuộc sống.

Cách tính ngày làm lễ thôi nôi cho bé

Thông thường, bữa tiệc thôi nôi sẽ được tổ chức vào ngày sinh âm lịch và căn cứ vào giới tính của em bé theo quy luật “trai kém 2 gái kém 1”. Theo đó, tiệc mừng thôi nôi của bé trai sẽ được tổ chức theo âm lịch lùi xuống 2 ngày, còn bé gái thì sẽ lùi xuống 1 ngày.

Bên cạnh đó, lễ thôi sẽ được cúng vào buổi sáng sớm hoặc chiều tối. Thời gian tổ chức cũng tùy theo sự sắp xếp và lựa chọn của gia đình.

Mâm cúng tiệc thôi nôi gồm có những gì?

Vì là bữa tiệc quan trọng và cũng là phong tục truyền thống đã có từ thời cha ông nên việc chuẩn bị đồ cúng cần có sự tươm tất và đầy đủ. Một nghi lễ được chuẩn bị chỉn chu sẽ mang đến những điều phước lành cho bé. Về cơ bản, khi bạn chuẩn bị mâm cúng tiệc đầy năm cho con thì ngoài mâm cúng trong nhà thì cần phải đặt thêm các mâm cúng như:

Mâm cúng ngoài sân

Tương tự như mâm cúng lễ đầy tháng thì tiệc thôi nôi cũng cần chuẩn bị mâm cúng ngoài sân với những món ăn không thể thiếu như xôi, gà, vịt luộc, chè. Các món ăn này dùng để cúng bà Mụ, ông Mụ theo tín ngưỡng dân gian truyền thống.

Thêm vào đó, nhiều gia đình với mong muốn con lớn lên sẽ luôn được ấm no, hạnh phúc nên đã bày biện thêm cả món heo quay. Đi kèm với món ăn này sẽ là một số lễ vật tính theo số lẻ như 5 bát cháo nhỏ, 1 đĩa thịt luộc, 1 đĩa rau sống, 1 đĩa trái cây,…. Tất nhiên, bàn tiệc thôi nôi thì không thể thiếu nhang, đèn,….

Việc chuẩn bị những lễ vật này được dùng để cúng đất đai, thiên địa, ông công ông thổ nên phải đặt ngoài sân. Đây là vị trí ra vào của người trong gia đình nên cần phải quay đầu mâm cúng ra ngoài.

Mâm cúng trong nhà

Theo phong tục truyền thống, mâm cúng trong nhà được bày biện để cúng 3 vị đó là Thành Hoàng bổn cảnh, Cửu Huyền thất tổ và ông bà tổ tiên. Cũng theo tục cúng bái của người VIệt thì có bao nhiêu bàn thờ trong nhà sẽ tương ứng với bấy nhiêu mâm cúng được bày biện.

Đương nhiên, tùy từng mỗi vùng miền khác nhau sẽ có các vật phẩm trong mâm cúng khác nhau. Theo đó, bên trên bộ ván sẽ được bày biện 12 chén chè, xôi để mời 12 bà Mụ. Đồng thời, cần bố trí 1 con gà hoặc vịt, 3 bát cháo nhỏ cùng 1 tô cháo lớn để mời 3 ông Mụ.

Các vấn đề lưu ý khi làm lễ mừng thôi nôi là gì?

Khi chuẩn bị bữa tiệc cúng thôi nôi thì gia chủ cần lưu ý một số vấn đề sau:

• Cần tuân theo nguyên tắc cách tính ngày lễ cúng thôi nôi “Gái lùi hai, trai lùi một”
• Cần chuẩn bị đầy đủ các lễ vật cúng thôi nôi đầy đủ trước khi bắt đầu nghi thức
• Cần sắp xếp mâm cúng thôi nôi theo nguyên tắc “Đông bình Tây quả”, có nghĩa là phía Đông đặt bình hoa, phía tây đặt lễ vật
• Sau khi kết thúc buổi lễ thôi nôi cần tiến hành  nghi thức chọn nghề tương lai cho bé
• Cuối cùng, gia đình, họ hàng tặng lì xì kèm lời chúc tốt đẹp đến em bé.

Hy vọng, thông qua bài viết mà chúng tôi chia sẻ sẽ giúp bạn hiểu thêm kiến thức thôi nôi là gì, tầm quan trọng và ý nghĩa của tiệc thôi nôi. Để cập nhật thêm nhiều kiến thức mới mẻ và ý nghĩa, mời bạn truy cập vào chanhchua.com và khám phá nhé!